Co to jest dna moczanowa?

Dna moczanowa, nazywana także artretyzmem, to rodzaj zapalenia stawów spowodowany nadmiernym stężeniem kwasu moczowego we krwi (hiperurykemia). Kryształy kwasu moczowego odkładają się w stawach, powodując ból, stan zapalny i ograniczenie ruchomości. Choroba ta najczęściej dotyka staw palucha, ale może atakować również inne stawy, takie jak kolana, stawy skokowe, nadgarstki i palce rąk.

Skąd się bierze artretyzm? Przyczyny dny moczanowej

Przyczyną hiperurykemii, a w konsekwencji dny moczanowej, jest najczęściej albo nadmierna produkcja kwasu moczowego przez organizm, albo jego niedostateczne wydalanie przez nerki. Czynniki ryzyka obejmują dietę bogatą w puryny (obecne w czerwonym mięsie, owocach morza i niektórych warzywach), nadużywanie alkoholu (zwłaszcza piwa), otyłość, choroby nerek, niektóre leki (np. diuretyki) oraz predyspozycje genetyczne. Dna moczanowa częściej występuje u mężczyzn niż u kobiet, a ryzyko zachorowania wzrasta wraz z wiekiem.

Charakterystyczne symptomy choroby

Objawy dny moczanowej pojawiają się nagle i gwałtownie. Typowy atak charakteryzuje się silnym bólem, zaczerwienieniem, obrzękiem i ociepleniem stawu. Ból jest zwykle tak intensywny, że utrudnia chodzenie lub wykonywanie innych czynności. Ataki mogą trwać od kilku dni do kilku tygodni. Pomiędzy atakami może występować okres remisji, podczas którego nie obserwuje się żadnych objawów. Nie kontrolowana dna moczanowa może prowadzić do przewlekłego zapalenia stawów, uszkodzenia stawów i nerek.

Diagnozowanie problemu z wysokim stężeniem kwasu moczowego

Rozpoznanie dny moczanowej opiera się na wywiadzie lekarskim, badaniu fizykalnym i badaniach laboratoryjnych. Ważne jest oznaczenie stężenia kwasu moczowego we krwi. Potwierdzeniem diagnozy jest stwierdzenie obecności kryształów kwasu moczowego w płynie stawowym pobranym podczas punkcji stawu. Dodatkowe badania, takie jak zdjęcia rentgenowskie, mogą być pomocne w ocenie stopnia uszkodzenia stawów.

Sposoby leczenia dny moczanowej: farmakoterapia i dieta

Leczenie dny moczanowej ma na celu złagodzenie bólu podczas ataku oraz obniżenie stężenia kwasu moczowego we krwi, aby zapobiec kolejnym atakom. W trakcie ataku stosuje się leki przeciwbólowe i przeciwzapalne, takie jak niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), kolchicyna lub kortykosteroidy. W celu obniżenia stężenia kwasu moczowego stosuje się leki, które hamują jego produkcję (np. allopurynol) lub zwiększają jego wydalanie przez nerki (np. probenecyd).

Dieta przy dnie moczanowej: co jeść, a czego unikać

Bardzo ważnym elementem leczenia dny moczanowej jest zmiana stylu życia i diety. Należy unikać spożywania pokarmów bogatych w puryny, takich jak czerwone mięso, podroby, owoce morza, słodzone napoje i alkohol (zwłaszcza piwo). Zaleca się spożywanie dużej ilości płynów (minimum 2 litry dziennie), aby wspomóc wydalanie kwasu moczowego przez nerki. Wskazane jest również utrzymanie prawidłowej masy ciała i regularna aktywność fizyczna.

Komplikacje związane z nieleczoną dną moczanową

Nieleczona dna moczanowa może prowadzić do poważnych komplikacji, takich jak przewlekłe zapalenie stawów, uszkodzenie stawów i nerek, tworzenie się guzków dnawych (tophi) pod skórą i w narządach wewnętrznych, a także zwiększone ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Dlatego ważne jest, aby jak najwcześniej skonsultować się z lekarzem i rozpocząć leczenie.